Bóg jest samą prawdą i źródłem najwyższej znajomości wszechrzeczy. Im ktoś jest bliżej tego źródła prawdy i wiedzy, tym lepiej
poznaje prawdę, tym większą posiada wiedzę. Anioły jako czyste
duchy nieustannie wpatrują się w Boga, poznają Jego i rzeczy przez
Niego stworzone. Poznanie Boga nigdy nie może być pełne, bo żadne
stworzenie nie może w pełni Go pojąć. Jednak aniołowie mają to
poznanie doskonalsze niż ludzie. Podobnie jest z poznaniem świata:
aniołowie znają "wszelkie tajemnice świata, całą mądrość ludzką, mają
pełną wiedzę o przyrodzie, kosmosie. Wiedzę tę Bóg wlał aniołom
bezpośrednio w chwili, gdy ich stwarzał.
Ludzie poznają świat od zewnątrz, za pośrednictwem zmysłów,
przez obserwację i badanie rzeczy, które ich otaczają. Sposób poznania
właściwy aniołom jest inny. Swoją wiedzę czerpią oni jakby od
wewnątrz rzeczy, gdyż znają je dogłębnie. W teologii i filozofii mówi
się, że aniołowie mają idee wlane wszystkich rzeczy, nie tylko
w ogólnych zarysach, ale w szczegółach. Te idee wlane to nic innego
jak dokładna znajomość każdej rzeczy, jej treści, jej istoty. Dzięki tym
ideom anioł poznaje rzeczy tak, jak istnieją one w rzeczywistości. Jest
to poznanie podobne do tej wiedzy o rzeczach, jaką posiada
wszechwiedzący Bóg. I tu również anioł, choć doskonalszy od człowieka,
jest
niżej postawiony od Boga, jako Jego stworzenie.
Powiedzieliśmy, że aniołowie mają poznanie doskonalsze od
ludzkiego i wiedzę o świecie pełniejszą niż my. Anioł nie potrzebuje
rozumować, wnioskować, domyślać się, by jakąś rzecz poznać. Jego
wiedza jest jakby intuicyjna: obejmuje od razu jednym spojrzeniem
umysłu całą prawdę.
Umysł dziecka jest mniej rozwinięty niż umysł dorosłego. U aniołów taki
rozwój również nie jest potrzebny - ich umysł od razu jest
w pełni rozwinięty. Dlatego anioł nie musi niczego się uczyć.
Ponieważ jednak istnieje wielu aniołów, z których każdy jest mniej
lub bardziej doskonały (bliższy Boga), dlatego też każdy anioł ma
poznanie i wiedzę mniej lub bardziej doskonałą. Im anioł jest
doskonalszy w swej naturze, tym jego idee są szersze i zawierają więcej
treści. Tym bardziej też anioł uczestniczy w poznaniu i wiedzy Bożej.
Podobnie jest i u ludzi: im umysł danego człowieka jest doskonalszy,
tym jego poznanie staje się prostsze, tym mniej potrzebuje pojęć, by
poznać daną prawdę - i tym bardziej zbliża się do poznania Bożego,
które jest proste i bezpośrednie.
Jeśli umysł ludzki może poznać istnienie Boga, tym bardziej jest to
możliwe dla umysłu anielskiego. Anioł poznaje istotę Boga nie intuicyjnie i bezpośrednio, gdyż to nie jest możliwe na poziomie
przyrodzonym, naturalnym, bez specjalnej łaski Bożej. Anioł poznaje
Boga w sobie, to znaczy poznaje siebie jako odbicie Boga, jako
podobieństwo Boga. Anioł nie może błądzić odnośnie do istnienia
Boga i Jego przymiotów. Dlatego ateizm u aniołów jest niemożliwy
(nawet Szatan, czyli upadły anioł, wierzy w istnienie Boga, lecz nie
chce Mu służyć; Pismo święte mówi: "Wierzysz, że jest jeden Bóg?
Słusznie czynisz - lecz także i złe duchy wierzą i drżą" -Jk 2,19).
Anioł ponadto zna dokładnie siebie i innych aniołów. Człowiek
poznaje siebie stopniowo, zastanawiając się nad własnym postępowaniem.
Wtedy dopiero odkrywa przymioty swej duszy. Anioł zna siebie
bezpośrednio, w samej swej istocie. Również wzajemne poznanie
ludzi jest niedoskonale, podczas gdy aniołowie dzięki ideom wlanym
poznają siebie wzajemnie w sposób pełny.
Aniołowie poznają nie tylko siebie samych, lecz także inne rzeczy
stworzone. Poznają świat, to, co jest na świecie, i to, co dzieje się na
świecie - z wyjątkiem tego, co zależy od wolnej woli innych aniołów
i ludzi. Nie znają zatem tajemnic serc ludzkich, chyba że człowiek sam
wyjawi to w jakiś sposób na zewnątrz. Jako istoty doskonałe i
posiadające niebywałą inteligencję aniołowie potrafią z pewnych objawów
zewnętrznych poznać to, co dzieje się w duchu człowieka. Podobnie
i ludzie mogą czasem odgadnąć czyjś smutek lub radość z wyrazu jego
twarzy. Tym bardziej potrafią to aniołowie, znający doskonale i lepiej
niż najlepszy psycholog wewnętrzną strukturę duszy ludzkiej.
Przyszłość jest tylko częściowo odkryta przed oczami aniołów
- znają oni te przyszłe zdarzenia, które są nieuchronne (ale ludzie
często nawet się ich nie domyślają). Nie wiedzą natomiast aniołowie
nic na temat tego, co zależy od zrządzeń Bożych, od wolnej woli ludzi
i innych aniołów. Podobnie i prawdy nadprzyrodzone - mogą je
poznać aniołowie jedynie przez łaskę, dzięki nadprzyrodzonemu
światłu, danemu przez Boga.
Jako stworzenia czysto duchowe aniołowie posiadają rozum i wolę; są stworzeniami osobowymi i nieśmiertelnymi. Przewyższają
doskonałością wszystkie stworzenia widzialne. Świadczy o tym blask
ich chwały"
(Katechizm Kościoła Katolickiego, 330).
Jako istoty czysto duchowe aniołowie posiadają tylko duchowe
władze, to znaczy rozum i wolę. Oznacza to, że aniołowie nie
posiadają ani zmysłów (takich jak u ludzi czy zwierząt: wzrok, słuch,
dotyk, smak, powonienie), ani też uczuć podobnych do naszych.
Wszystko to bowiem zależy od ciała, którego aniołowie nie mają.
Aniołowie posiadają natomiast czysto duchowe poznanie i miłość,
które są doskonalsze od ludzkiej wiedzy i miłości.
http://aniol-ave.blogspot.com/